Giá nhà có thể sớm giảm nhiệt khi các dự án được tháo gỡ khó khăn

Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), với chính sách mở rộng diện tích đất để xây dựng nhà ở thương mại, khoảng 20 dự án lớn tại TP.HCM sẽ được tháo gỡ vướng mắc, giúp tăng nguồn cung cho thị trường và tiến tới mục tiêu hạ nhiệt giá nhà, vốn đang ở mức cao.

Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua việc thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất hoặc sử dụng đất hiện có, là một tín hiệu tích cực đối với các doanh nghiệp.

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết, các doanh nghiệp cần chờ đợi cho đến ngày 1/4/2025 khi Chính phủ ban hành nghị định chi tiết và hướng dẫn thi hành nghị quyết. Sau đó, Hội đồng Nhân dân và Ủy ban Nhân dân các tỉnh sẽ công bố danh mục các dự án thí điểm, xác định rõ các khu đất được thỏa thuận hoặc đã có quyền sử dụng đất để triển khai các dự án nhà ở thương mại.

Trong thời gian này, các doanh nghiệp bất động sản cần chuẩn bị kỹ lưỡng hồ sơ năng lực và hồ sơ pháp lý liên quan đến khu đất hiện có quyền sử dụng hợp pháp, hoặc các tài liệu liên quan đến các khu đất dự kiến sẽ thỏa thuận nhận quyền sử dụng.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, cho biết hiện tại TP.HCM có khoảng 20 dự án nhà ở thương mại, trong đó nhà đầu tư đang sở hữu đất không phải đất ở, chiếm khoảng 15% tổng số dự án nhà ở thương mại trên địa bàn. Những dự án này có quy mô lớn, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng đô thị, nhưng chưa được công nhận chủ đầu tư vì không đáp ứng điều kiện về quyền sử dụng đất ở theo quy định tại Điều 127 Luật Đất đai 2024.

Chính sách mới được kỳ vọng sẽ giải quyết khó khăn cho khoảng 20 dự án bất động sản lớn này, qua đó tăng nguồn cung nhà ở cho thị trường, giúp giảm áp lực giá nhà, vốn vẫn đang duy trì ở mức cao.

Liên quan đến các dự án gặp vướng mắc, trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP.HCM đã trình dự thảo quyết định phê duyệt "Đề án Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác xác định giá đất cụ thể trên địa bàn thành phố" nhằm giải quyết những vấn đề còn tồn tại ở các dự án nhà ở. Bên cạnh đó, UBND TP.HCM cũng đang tiếp tục rà soát các vấn đề bất cập, mâu thuẫn hoặc chồng chéo trong quy định pháp luật để tháo gỡ các vướng mắc chung, đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, đồng thời hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm khơi thông những điểm nghẽn trong hoạt động đầu tư tại địa phương.

Không chỉ TP.HCM, lãnh đạo UBND TP Hà Nội gần đây cũng đã tổ chức cuộc họp khẩn để nghe báo cáo về tình hình thực hiện các dự án và những tồn tại, vướng mắc liên quan đến các dự án đầu tư chậm tiến độ trên địa bàn. Một số dự án đã được xem xét, như Dự án Khu nhà ở cho học sinh, sinh viên tại Khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp, quận Hoàng Mai, đã được chuyển đổi mục đích sử dụng thành nhà ở cho thuê. Đồng thời, thành phố cũng đã ban hành công điện yêu cầu các đơn vị liên quan rà soát toàn bộ các dự án, công trình tồn đọng hoặc dừng thi công kéo dài trong nhiều lĩnh vực, để tìm giải pháp hoàn thiện và đưa vào sử dụng.

Theo số liệu mới nhất về hoạt động của Tổ công tác của Thủ tướng nhằm tháo gỡ khó khăn cho các dự án bất động sản, trong ba quý vừa qua, Bộ Xây dựng đã ban hành 44 văn bản chỉ đạo, đôn đốc, tham mưu, hướng dẫn, và giải đáp các vướng mắc liên quan đến lĩnh vực này. Trong đó, 41 văn bản được gửi đến 20 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, tập trung vào các vấn đề như quy hoạch, nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ, cấp phép xây dựng và chuyển nhượng dự án.

Dù những khó khăn dần được cải thiện và từng bước tháo gỡ, nhiều dự án vẫn còn "bế tắc" về mặt pháp lý. Các doanh nghiệp kỳ vọng sự hỗ trợ chính sách và sự chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương đến địa phương sẽ tạo "lối thoát" cho những dự án gặp vướng mắc, đặc biệt là tại Hà Nội và TP. HCM.

Theo báo cáo, tại Hà Nội, có 404 dự án nhà ở gặp vướng mắc và chậm tiến độ. Trong đó, thành phố mới xử lý được 158 dự án, còn 246 dự án đang tiếp tục giải quyết. Tại TP. HCM, có khoảng 220 dự án nhà ở gặp khó khăn, bao gồm 72 dự án do Tổ công tác yêu cầu và 148 dự án được HoREA tổng hợp kiến nghị. Hiện nay, 77 dự án đã được xử lý, còn 143 dự án vẫn đang trong quá trình giải quyết.

Báo cáo của UBND TP. Hà Nội cũng cho biết, trong 2 - 3 năm qua, tốc độ phát triển các dự án bất động sản tại Thủ đô rất chậm, gần như không có dự án mới được phê duyệt. Các sản phẩm nhà ở mới chủ yếu là từ các dự án đã được phê duyệt trước đó. Thậm chí, nhiều dự án đã khởi công từ lâu vẫn chậm tiến độ và phải điều chỉnh kế hoạch, với thời gian triển khai lên tới 10 - 20 năm do các vướng mắc về giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư, đất đai và quy hoạch.

Tại TP. HCM, trong quý III/2024, có 3 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư, bao gồm 1 dự án nhà ở xã hội; 37 dự án phát triển nhà ở đang triển khai, 1 dự án được cấp phép, và 4 dự án đã hoàn thành. Đáng chú ý, chỉ có 4 dự án với căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai, bao gồm cả nhà ở thương mại và nhà ở xã hội.

 Ngày 3/12 vừa qua, TP.HCM tiếp tục xem xét tháo gỡ cho 5 dự án bất động sản gồm: dự án Khu phức hợp Lotte Eco Smart City tại Khu chức năng 2a trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm của Tập đoàn Lotte; khu đất 14,8 ha tại phường An Phú, TP Thủ Đức thanh toán cho hợp đồng BT dự án đường Song Hành cao tốc Long Thành - Dầu Giây do Công ty Nguyên Phương làm chủ đầu tư; Khu phức hợp Tháp Quan sát thuộc Khu chức năng trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm do Công ty TNHH Liên doanh Thành phố Đế Vương - Empire City làm chủ đầu tư; khu nhà ở cao tầng tại phường Phú Mỹ, quận 7 do Công ty cổ phần Đầu tư Bất động sản Hưng Lộc Phát làm chủ đầu tư; khu thương mại và căn hộ I-Home tại số 359 đường Phạm Văn Chiêu, phường 14, quận Gò Vấp.

Nhìn chung, tiến độ tháo gỡ vướng mắc tại hai đô thị lớn này vẫn diễn ra khá chậm. Việc giải quyết các khó khăn pháp lý chưa triệt để, gây ảnh hưởng lớn đến quá trình phục hồi của thị trường bất động sản và hoạt động của các doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường còn nhiều thách thức.